- అంటార్కిటికా ఖండాన్ని చేరిన మొదటి వ్యక్తి- రాల్డ్ అముండసేన్
- దక్షిణార్ధగోళంలో అంటార్కిటికా వలయంలో దక్షిణ ధ్రువాన్ని ఆవరించి ఉన్న ఐదో పెద్ద ఖండాన్ని అంటార్కిటికా ఖండం అంటారు.
- ప్రపంచంలో అత్యంత దక్షిణంగా, ఎత్తుగా ఉన్న ఖండం అంటార్కిటికా.
- అంటార్కిటికా ఖండం సరాసరి ఎత్తు 2,250 మీటర్లు
- ప్రపంచంలో అత్యల్ప ఉష్ణోగ్రతలు, అత్యల్ప వర్షపాతం నమోదయ్యే ఖండం.
- అంటార్కిటికా ఖండం మీద ఉన్న మంచు 29 మిలియన్ కిలోమీటర్ల మందాన్ని కలిగి ఉన్నది.
- ఖండం మొత్తంలో 98 శాతం మంచుతో ఆవరించి ఉన్నది.
- ప్రపంచం మొత్తం మీద ఉన్న మంచులో 90 శాతం అంటార్కిటికాలోనే ఉన్నది.
- ప్రపంచం మొత్తం ఉన్న మంచునీటిలో 75 శాతం మంచినీరు ఈ ఖండంలోనే ఉన్నది.
- ఈ ఖండంలోని మంచుపొర కరిగితే సముద్ర మట్టాలు 55 మీటర్ల ఎత్తు పెరుగుతాయి.
- అంటార్కిటికా ఖండంలో అతి ఎత్తయిన శిఖరం – విన్‌సన్ మాసిఫ్ (5140 మీటర్లు)
- అంటార్కిటికా ఖండంలోని క్రియాశీల అగ్నిపర్వతం- ఎరిబస్
- అంటార్కిటికా ఖండంలో లోతైన ప్రాంతం -బెంట్లీ ట్రెంచ్
- ఈ ఖండంలోనే ప్రపంచంలో అతిపెద్ద హిమానీ నదాలైన లాంబార్ట్, బియోర్డ్‌మోర్‌లు ఉన్నాయి.
- 1956లో పసిఫిక్ మహాసముద్ర దక్షిణ ప్రాంతంలో అతిపెద్ద మంచు కొండను కనుగొన్నారు. దీని విస్తీర్ణం 31,000 చదరపు కిలోమీటర్లు.
- ఈ మంచుకొండ ఐరోపా ఖండంలోని బెల్జియం దేశం కంటే పెద్దది.
- అంటార్కిటికా ఖండం మధ్యలో ట్రాన్స్ అంటార్కిటికా పర్వతాలు ఉన్నాయి. వీటి పొడవు 3050 కిలోమీటర్లు. ఇవి అంటార్కిటికా ఖండాన్ని తూర్పు, పశ్చిమ అంటార్కిటికాలుగా విభజిస్తున్నాయి.
- ప్రపంచంలో అత్యల్ప ఉష్ణోగ్రత -88.3డిగ్రీల సెంటీగ్రేడ్ ఉష్ణోగ్రత అంటార్కిటికా ఖండంలోని జవోస్ట్టోక్ అనే పరిశోధన కేంద్రం వద్ద నమోదైంది.
- ఈ ఖండంలో శీతాకాలంలో తీర ప్రాంతాల్లో -20 డిగ్రీల సెంటీగ్రేడ్, ఖండాంతర్గత ప్రాంతాల్లో -70 డిగ్రీల సెంటీగ్రేడ్ ఉష్ణోగ్రతను నమోదు చేశారు.
- వేసవికాలంలో గమనిస్తే ఖండాంతర్గత ప్రాంతాల్లో 35డిగ్రీల సెంటీగ్రేడ్ వరకు నమోదవుతాయి.
- అంటార్కిటికా ఖండంలో వీచే తీవ్రమైన, దట్టమైన చలి పవనాలను కెటబాలిక్ పవనాలు అని పిలుస్తారు. వీటి వేగం గంటకు 225 కి.మీ.ల నుంచి 250 కి.మీ.ల వరకు ఉంటుంది.
- ఈ ఖండంలో అత్యంత శుష్క ప్రాంతం శుష్కలోయ.
- ఈ ప్రాంతం వద్ద గడిచిన 20 లక్షల సంవత్సరాల్లో అసలు వర్షమే కురవలేదు.
- ఈ ఖండంలో ఉండే దుర్భర పరిస్థితుల కారణంగా ఇక్కడ వృక్షాలు పెరగవు. దీంతో వృక్షాలు లేని ఏకైక ఖండంగా అంటార్కిటికాను పిలుస్తారు.
- ఈ ఖండంలో 400 రకాల నాచుజాతి, రెండు రకాల పుష్పజాతి మొక్కలను గుర్తించారు.
- ఈ ఖండంలోని ప్రధాన జంతువులు సీల్, తిమింగలం.
- ప్రధాన పక్షి పెంగ్విన్.
- ఇక్కడ విరివిగా లభించే జంతువు క్రిల్ అనే రొయ్య వంటి సముద్ర జంతువు.
- 1959లో అనేక దేశాల మధ్య అంటార్కిటికా సంధి జరిగింది. ఇందులో భారత్ 1983లో చేరింది.
భారత్ ముఖ్యమైన పరిశోధన కేంద్రాలు
1. దక్షిణ గంగోత్రి (1983)
2. మైత్రి (1989)
3. భారతి (2012)
భారతి నిర్వహించే పరిశోధనలు
1. సూక్ష్మజీవుల మనుగడ
2) పర్యావరణ.
3) లోతులో నుంచి తవ్వితీసిప మంచుపొరలను పరిశీలించడం
4)జీవవైవిధ్యం
5. భూకంపాలు, అగ్నిపర్వతాలు, అణుధార్మికత ఆనవాళ్లను కనుగొనడం.
సహజ వృక్ష సంపద
- ఇక్కడి వాతావరణం, శీతోష్ణ పరిస్థితుల కారణంగా మొక్కలు పెరగవు.
- దీనివల్ల అంటార్కిటికా 'ప్రపంచంలోనే వృక్షాలు లేని ఏకైక ఖండం'గా రికార్డులకెక్కింది.
- ఈ ప్రాంతంలో సుమారు 400 రకాల పాకుడు జాతి మొక్కలు దుర్భర పరిస్థితులను తట్టుకుని శిలలపై పెరుగుతున్నాయి.
- వీటితో పాటు నాచు, పూల మొక్కలను కూడా ఇక్కడ గుర్తించారు.
స్థానిక జంతు సంపద
- ఈ ఖండం ఉపరితలంపై జంతు సంపద ఎంత తక్కువుగా ఉంటుందో, దాని తీరప్రాంత సముద్ర జలాల్లో అంత ఎక్కువగా ఉంటుంది.
- అతి శీతల అంటార్కిటిక్ సముద్ర జలాల్లో జీవించే జంతుజాలానికి చర్మం దిగువన ఒక దళసరి కొవ్వు పొర ఉంటుంది.
- సీల్ మృగాలు, తిమింగలాలు ఈ జలాల్లో అనేక రకాల జంతువుల్లో ప్రధానమైనవి.
- ఇక్కడ అనేక రకాల 'పెంగ్విన్' పక్షులు ఉన్నాయి. ఇవి అంటార్కిటిక్ పక్షి సంతతికి ప్రతీకలుగా నిలుస్తున్నాయి.
- గుడ్లు పొదగడానికి అనుకూలమైన వాతావరణం లేకపోవడంతో ఈ పక్షులు వాటికి అనుకూల ప్రాంతాల్లో పెద్ద సంఖ్యలో సమూహాలుగా నివసిస్తాయి.
- ఇలాంటి సమూహాలను 'రూకరీలు' అంటారు.
- ఈ ఖండంలోని సముద్రజలాల్లో విరివిగా పెరిగే జంతువు 'క్రిల్'. ఇది 'రొయ్య'ను పోలి ఉంటుంది.
- ఈ జలాల్లో నివసించే అనేక రకాల జంతువులకు, భూభాగంపై నివసించే పక్షులకు 'క్రిల్' ప్రధాన ఆహారం.
- ఏడాదికి 5 నుంచి 6 కోట్ల టన్నుల 'క్రిల్' జంతువులు వేటకు గురవుతాయని కొంత మంది అంచనా.
- ఇది పర్యావరణ సమతౌల్యానికి భంగం కలిగించవచ్చు.
- ఈ ఖండంలో నిర్వహించిన శాస్త్రీయ పరిశోధనల్లో ఇవే మొదటి క్షీరదాలని తేలింది.
- అంతేకాకుండా అతిపెద్ద రాక్షస బల్లుల శిలాజాలు ఉన్నట్లు వెల్లడైంది.
- ఈ శిలాజాలు సుమారు 14 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితానికి చెందినవనీ... అప్పట్లో ఈ ఖండం మీద వెచ్చని శీతోష్ణస్థితి ఉండేదని కనుక్కున్నారు.
ఖనిజ సంపద
- ఈ ఖండంలో నేలబొగ్గు, రాక్ ఫాస్ఫేట్‌లతో పాటు యాంటీమొని, క్రోమియం, రాగి, బంగారం, గెలీనా, సీసం, మాలిబ్డినం, తగరం, యశదం లాంటి ఖనిజాలు ఉన్నట్లు గుర్తించారు.
- ఇటీవల పరిశోధనల్లో అంటార్కిటికా మహాసముద్ర భూతలంపై దక్షిణ పసిఫిక్, దక్షిణ అట్లాంటిక్ ప్రాంతాల్లో ఫెర్రో మాంగనీస్ గుళికలు ఉన్నట్లు కనుక్కున్నారు.
శాస్త్రీయ పరిశోధనలు
- ప్రస్తుతం అమల్లో ఉన్న 'అంటార్కిటికా సంధి' అని పిలిచే అంతర్జాతీయ ఒడంబడిక ప్రకారం.. ఈ ఖండం రాబోయే 50 ఏళ్ల వరకు ప్రకృతి సాధించిన అతిపెద్ద సహజ పరిశోధనాగారంగా ఉంది.
- ఈ పరిశోధనాగారంలో భూగోళం శీతోష్ణస్థితి, అనేక ఇతర బహుళ ప్రయోజనకర రంగాల్లో భారత్‌తో పాటు, ఇతర దేశాల శాస్త్రవేత్తలు పరస్పర సహకారంతో తమ శాస్త్రీయ పరిశోధనలను కొనసాగిస్తున్నారు.
- అనేక అభివృద్ధి చెందిన దేశాలు ఈ ఖండంలో 1957 - 1958 సంవత్సరాల నుంచి శాస్త్రీయ పరిశోధనలను చేస్తున్నప్పటికీ, మనదేశం ఈ రంగంలో 1981లో ప్రవేశించింది.
- భారతదేశ శాస్త్రజ్ఞులు అంటార్కిటికాలో నివసించి పరిశోధనలు చేసేందుకు వీలుగా 'దక్షిణ గంగోత్రి', 'మైత్రి' పరిశోధనా కేంద్రాలను ఏర్పాటుచేశారు.
విహారయాత్ర సామర్థ్యం
- ఈ ఖండం ఇప్పటివరకు కాలుష్యానికి గురికాని అపార దృశ్య వనరులను కలిగి ఉంది.
- ఇక్కడ ఎంతో కాలం పాటు ఆర్థికంగా, లాభసాటిగా ఉండే విధంగా విహారయాత్ర పరిశ్రమను అభివృద్ధి చేసేందుకు పుష్కలమైన అవకాశాలున్నాయి.
- ప్రస్తుతానికి అంటార్కిటికా ఖండం ప్రపంచ దేశాలన్నింటికీ పరిశోధనా రంగ సత్ఫలితాలను, స్నేహాన్ని మాత్రమే ఎగుమతి చేస్తుంది.